#MeToo op universiteiten
Studenten
Eind november organiseren we vanuit Feniks een gesprek over seksueel grensoverschrijdend gedrag onder studenten. Dat doen we in samenwerking met Studium Generale van Tilburg Universiteit, in het auditorium op de campus. Aanleiding is het grote aantal gevallen van zulk gedrag bij studentenverenigingen en de enorme negatieve impact die dat heeft op de veelal vrouwelijke studenten die er het slachtoffer van zijn. Regeringscommissaris seksueel geweld Mariëtte Hamer publiceerde in augustus het Studentenpact. Daarin roepen Hamer, Amnesty International en studentenverenigingen op tot meer actie tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag bij studenten. We hebben de regeringscommissaris dan ook uitgenodigd om aan het gesprek op de Tilburgse universiteit deel te nemen.
Maar het probleem speelt niet alleen onder studenten. VPRO-onderzoeksprogramma Argos toonde deze week aan dat ook medewerkers van universiteiten zich schuldig maken aan soortgelijk destructief gedrag als waar studentenverenigingen vaak mee in het nieuws komen.
Academische medewerkers
Uit de resultaten blijkt een grote stijging van 113% voor het aantal meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. ‘Het is een ernstig probleem voor universiteiten dat daar op deze schaal seksueel grensoverschrijdend gedrag voorkomt’, zei Mariëtte Hamer tegen Argos. Ook het aantal meldingen van ongewenst gedrag steeg: van 1007 meldingen in 2019 naar 1700 meldingen in 2022, een stijging van 69%. Een serieus probleem.
Deze week stapte zelfs de rector van de Radboud Universiteit in Nijmegen op vanwege twee seksueel grensoverschrijdende opmerkingen tegen een vrouwelijke medewerker twee jaar geleden. En een hoogleraar belaagde een toen 23-jarige studente meer dan een jaar met een stortvloed aan ongepaste appjes en voorstellen. ‘De Radboud Universiteit worstelt met grensoverschrijdend gedrag’, zei de vicevoorzitter van het College van Bestuur van de Nijmeegse universiteit tegen Argos. Maar het probleem speelt ook op andere universiteiten.
Hoop en frustratie tegelijk
Hamer zegt dat het toegenomen aantal meldingen ook kan betekenen dat er juist een meer open cultuur begint te ontstaan om aan de bel te trekken over ongewenst gedrag. Als er weinig meldingen zijn, betekent dit niet dat er weinig aan de hand is, zegt ze. Ik heb er gemengde gevoelens bij. Enerzijds is het goed dat er zowat elke dag situaties aan het licht komen waar seksueel grensoverschrijdend gedrag speelde of speelt. Hopelijk kunnen slachtoffers dan gerechtigheid en heling vinden.
Hopelijk ook moeten meer plegers zo verantwoording afleggen, en wordt het maatschappelijk debat hierover onontkoombaar. En kunnen we dus stappen zetten naar een respectvolle, gelijkwaardige omgang met elkaar, ongeacht sekse, gender of andere verschillen. Anderzijds word ik weleens moedeloos en vooral boos om de beperkte vooruitgang die mannen (#notallmen ) boeken in hun denken over en gedrag naar vrouwen en meisjes. Er moet nog veel gebeuren. Aan Feniks zal het niet liggen.
#MeToo in de horeca
Kortgeleden werd ik gebeld door een jonge vrouw. “Ik ken Feniks Emancipatie Expertise Centrum van toen jullie een keer bij mij op school waren. En ik dacht dat jullie me advies zouden kunnen geven. Want ik werk in de horeca in Tilburg en mijn vrouwelijke collega’s en ik worden steeds lastiggevallen. Seksueel grensoverschrijdend gedrag. Door de baas. Nou ben ik wel assertief maar mijn collegaatjes niet. Zij zijn een stuk jonger en ze weten niet wat ze moeten doen. Ik ga hier binnenkort weg en andere mannelijke collega’s die het voor deze meisjes opnemen ook. En ik wil hen niet onbeschermd achterlaten.”
Ik heb deze jonge vrouw een vet compliment en m’n 06 gegeven. Omdat grensoverschrijdend gedrag zich niet houdt aan kantooruren. Gezegd dat de medewerkers samen een dossier moeten opbouwen. Namen en adressen gegeven van mensen en instanties waar ze terecht kunnen.
In steeds meer cafés zie je op de wc flyers hangen met de oproep om je te melden bij het personeel als je wordt lastiggevallen of je onveilig voelt. Heel goed. Hopelijk geldt dat niet alleen voor vrouwen en meiden maar ook voor anderen die zich onveilig voelen. Maar het wordt wel erg ingewikkeld als de baas zelf of een collega de boosdoener is. Jonge vrouwen -soms zelfs minderjarig- lastig vallen en seksueel intimideren vanuit je machtspositie is zo ontzettend fout dat je daarop moet worden aangepakt. Hard.
Veerle Slegers (directeur Feniks)